Zelf een computer bouwen

5 jaar geleden heb ik voor het eerst zelf een pc gebouwd. Nouja, "zelf"... Een vriend van me heeft veel ervaring met het bouwen van computers en omdat ik als de dood was dat ik alles verkeerd zou doen heeft hij het leeuwendeel van het werk gedaan. Mijn bijdrage was grotendeels beperkt tot het aangeven van een schroevendraaier, en het bijschijnen met een zaklamp. Vijf jaar later was deze computer eigenlijk wel aan vervanging toe. Ik moest de keuze maken of ik losse onderdelen ging vervangen, of dat ik opnieuw zou beginnen en alles opnieuw uit zou gaan zoeken.

Waarom heb je geen kant-en-klaar model gekocht?

Omdat dat niet zo gaaf is als zelf iets maken! Als je elke dag met computers werkt, graag gamet en het leuk vindt om zelfs in je vrije tijd aan software projecten te werken, dan stel je waarschijnlijk andere eisen aan je computer dan iemand die af en toe iets googelt en de mail checkt. Door te kiezen voor zelfbouw kan ik precies uitzoeken wat ik nodig heb en waar ik waarde aan hecht. Daarnaast maakt dat het ook makkelijker om over een paar jaar losse onderdelen te repareren of upgraden, mocht ik dat willen. De computer is voor mij een apparaat wat ik heel veel gebruik, en ik wil dus ook dat het er mooi uitziet en ik er trots op kan zijn. Het is geen doos weggestopt in een hoekje achter mijn bureau.

Welke hardware heb je gekozen, en waarom?

Van alle onderdelen de nieuwste generatie en de meeste luxe versie kopen is ongelofelijk duur voor weinig meerwaarde. Overal de budget- of oudere modellen kiezen kan ervoor zorgen dat onderdelen snel niet meer voldoen aan je verwachtingen, en dat vervangen moeilijker is, omdat ze niet compatibel zijn met nieuwere hardware. Ik heb gezocht naar een gulden middenweg waar ik voor een redelijk bedrag een goede PC kon bouwen, waar ik nog een aantal jaar mee vooruit kan zonder problemen. Dit zijn de onderdelen die ik uiteindelijk heb gekozen.

CPU - AMD Ryzen 5 7600X 4.7 GHz 6-Core Processor

Goeie mid-range processor, geen Rolls-Royce maar ook geen Fiat Panda. Ik wilde graag de nieuwste generatie, zodat ik in de toekomst de mogelijkheid houd tot upgraden en/of vervangen.

Moederbord - Asus TUF GAMING X670E-PLUS WIFI ATX AM5 Motherboard

Het Moederbord is een grote printplaat waar alle andere onderdelen op aangesloten worden. Dit is dus bepalend voor veel andere onderdelen; als je moederbord bijvoorbeeld niet de allernieuwste videokaarten ondersteunt, is dat nu misschien nog geen probleem. Over een paar jaar zal het dan echter steeds moeilijker worden om nog wel moderne vervangingen te vinden en dan kun je je videokaart nooit meer vervangen. Het tegenovergestelde is echter ook waar, als hij nu de nieuwe videokaarten zal ondersteunen, zijn vaak oudere versies ook geen optie meer. Verder is het moederbord bepalend in hoeveel USB-uitgangen je hebt, hoeveel schermen je (zonder grafische kaart) kan aansluiten en of je wifi/bluetooth hebt. Ik heb voor deze gekozen omdat ik sowieso twee verschillende harde schijven aan wil kunnen sluiten, ik wifi en bluetooth wil kunnen ontvangen en ik de nieuwste generatie wil met genoeg ruimte om te upgraden mocht ik daar in de toekomst behoefte aan hebben. Dit moederbord sluit aan op dat wensenlijstje en heeft goede reviews.

Opslag - 2x Samsung 980 Pro 1 TB M.2-2280 PCle 4.0 X4 NVME Solid State Drive

Ik wil graag twee harde schijven van allebei 1 TB. Niet omdat dit nou echt nodig is, maar omdat het gewoon heel vervelend is om niet genoeg te hebben. Ik gebruik mijn ene harde schijf voor Windows, waar ik vooral op game. De andere harde schijf draait met Arch Linux en daar kan ik op programmeren, of dat nou werk of hobby is. Ik vind het persoonlijk erg prettig om die twee systemen volledig gescheiden te houden. Mocht de ene schijf problemen geven, dan werkt altijd de andere nog en zit ik niet opeens zonder werkende computer.

Werkgeheugen - Corsair Vengeance RGB 32 GB (2 x 16 GB) DDRS-6000 CL40 Memory

Heel eerlijk: 32 GB RAM is al een beetje overdreven. Dat is dan ook de enige reden dat ik niet voor 64 GB RAM ben gegaan. Mocht ik in de toekomst tóch merken dat 32 GB niet genoeg is, dan is uitbreiden enorm eenvoudig. Groot voordeel van specifiek dit werkgeheugen: mooie RGB-lampjes, wederom in de categorie "Niet nodig, wel leuk".

Videokaart - MSI MECH 2X V1 Radeon RX 6750 XT 12 GB Video Card

Ik had in mijn oude computer een MSI GeForce GTX 1050 Ti GAMING X 4G. Deze kaart deed het prima, dus leek de nieuwste 4060 Nvidia een logische keuze. Echter roept het internet dat je beter voor een RX 6750 XT kan gaan, dus heb ik me daar in verdiept. De RX 6750 XT is een betere keuze op het gebied van prijs/kwaliteit en toekomstbestendigheid vanwege de 192 bit bus aansluiting met het moederbord.

Kast - Corsair iCUE 4000X RGB ATX Mid Tower Case

Dit is een grote glazen kast. Groot, want ik wil niet moeten hopen dat alles er in past (ook in de toekomst met eventuele uitbreidingen) en enorm lopen priegelen tijdens de bouw. Van glas, zodat je goed kan zien wat erin zit (dan zijn die RGB-lampjes op mn werkgeheugen nog ergens goed voor). Nadeel is wel dat deze kast relatief weinig USB-ingangen aan de boven/voorkant heeft, dat is soms onhandig. De glazen voorkant is hartstikke mooi, maar kan leiden tot verminderde airflow, wat het moeilijker maakt om te koelen. Ik heb hier echter nog niks van gemerkt.

Hoe verliep het bouwproces?

Na al die uren van struinen op het internet, zoeken naar verschillende opties en het lezen van ontelbaar veel reviews kwam er eindelijk een doos binnen vol met onderdelen voor mijn nieuwe PC. Ik heb vervolgens een YouTube instructie-video van ruim anderhalf uur lang aangezet, en heb stap-voor-stap alle instructies gevolgd. Dat daadwerkelijke bouwen was vooral enorm leuk. Het voelt redelijk provisorisch als je buiten de kast je computer aan probeert te doen door een schroevendraaier tussen twee pinnetjes te houden, maar het is mooi om te zien hoe uiteindelijk alle verbindingen nog steeds terugvallen op "loopt er een stroompje of niet".

Welke dingen verliepen er minder goed?

Er was een pinnetje op mijn processor die ‘anders’ leek te zijn. Die pinnetjes moeten precies op het moederbord aansluiten, en als daar iets fout gaat dan kan het zomaar zijn dat zowel de processor als het moederbord stuk gaan. Uiteraard heb ik meteen hulp ingeschakeld van een vriend en die heeft me (met enige moeite) kunnen overtuigen dat dit verschil minimaal genoeg was dat het geen gevolgen zou moeten hebben. Uiteindelijk weet je aan het eind pas of je alles goed hebt gedaan. De hele PC zet je buiten zijn case in elkaar, zodat je kan kijken of hij correct opstart. Mocht er iets niet kloppen, is het een stuk handiger om dat te weten vóórdat je hem in je kast hebt zitten met alle kabels grondig weggestopt. Als hij dan voor het eerst opstart is dat wel een enorme opluchting dat het blijkbaar goed is gegaan, of in ieder geval niet catastrofaal fout. In de eerste week maakte ik me nog behoorlijk zorgen om de temperatuur van de processor, die op momenten tot boven de 85 graden kon oplopen. Aldus Google was dit echter geen probleem, en hoefde ik me hier geen zorgen om te maken.

Welk besturingssysteem gebruik je?

Op deze computer draaien twee verschillende besturingssystemen. De ene maakt gebruik van Arch Linux. Die schijf gebruik ik als ik thuis werk, of als ik zelf programmeer-projectjes heb. Ik heb op eerdere computers al vele uren besteed aan zorgen dat dit systeem precies aansluit op de werkflow die ik prettig vind, wat het een hele prettige omgeving maakt. Op de andere schijf staat Windows 11, dit is vooral zodat ik makkelijk kan gamen zonder een hoop gekloot. Qua fijn werken is dat echter het andere uiterste van het spectrum; ik vind werken met Windows een constant gevecht met het operating system om ervoor te zorgen dat het werkt zoals ik wil werken.

Deze vijf dingen heb ik geleerd:

1. Neem de tijd, zowel voor research als voor het bouwen. Je gaat altijd tegen problemen aanlopen, en dan kan je maar beter voorbereid zijn en de tijd kunnen nemen om die problemen ook goed op te lossen. Tijdsdruk is echt het laatste wat je wil.
2. Ik heb heel veel geleerd over welke onderdelen wat doen, waarom je welke keuzes maakt en waarom wat precies belangrijk is.
3. Ik weet nu precies hoe mijn computer in elkaar zit, dus als er iets stuk is dan weet ik precies wat ik kan doen om het op te lossen. Dat zorgt ervoor dat ik veel meer op mijn computer kan vertrouwen.
4. Als je qua specificaties boven datgene gaat zitten wat je nodig denkt te hebben, dan blijk jijzelf als gebruiker de limiterende factor van het systeem te zijn (en dat is heel fijn).
5. Het zelf bouwen van een computer is niet voor iedereen. Als je waarde hecht aan weten hoe alles werkt en het je leuk lijkt, dan moet je het vooral doen. Het kan ook goedkoper zijn omdat je precies koopt wat je nodig hebt. Je moet het echter wel echt leuk vinden. Als je er tegenop kijkt om veel uren te investeren in het uitzoeken en bouwen, dan moet je het vooral niet doen. Dan levert het waarschijnlijk alleen maar stress op.